سال ۸۶ سال بلوغ جامعه اطلاعاتی ایران

مسئولان ؛ کارشناسان و قسمی از مردم اکنون با مسئله جامعه اطلاعاتی تا حد زیادی آشنا شده اند و با وجود اینکه این موضوع هنوز بصورت یک تب درنیامده اما پس از مدتی امسال شرایط بلوغ آن فراهم شده است .

این بدان معنی است که اهمیت پرداختن محتوایی به موضوع و جنبه های زیرساختی دیگر آن بسیار زیاد است .

برای هر ایرانی متعهد و جویای علم لازم است تا وجوب این مسئله را دریابد و برای جامعه اطلاعاتی ایران و ادامه راه آن گام موثر بردارد ؛ اما چگونه ؟

هر فرد ایرانی می تواند ابتدا مسئله جامعه اطلاعاتی را با شرکت در همایش های مرتبط  یا مشاهده سایت های مرتبط و نیز از طریق مطالعه و تحقیق دریافته و سپس با برنامه ریزی و مشاوره با اهل موضوع جامعه اطلاعاتی به تولید محتوای لازم در حوزه علاقه خود و یا  مباحث مرتبط موضوعی در این باب بپردازد .

البته این پروسه مسئله ای است که زمان اجرای آن برای هر ایرانی باید کمتر از کم باشد چراکه در جامعه جهانی اطلاعات و در عصر حاضر هر لحظه تاخیر مثابه تاخیر به مقیاس چندین سال نوری است .

با تهاجم خاموش روزافزون بار فناوری در صورت اینکه کوچکترین تردیدی شده و مسیر پیش رو به اشتباه انتخاب شود  فرصت ها به تهدیدهایی مرگ بار تبدیل خواهند شد.

فروردین ۸۶ و جامعه اطلاعاتی

بهار امسال را با بلوغ جامعه اطلاعاتی ایران جشن بگیریم.

جامعه اطلاعاتی

جامعه اطلاعاتی از دیروز تا امروز و فردایی دیگر

شتاب برای پیوستن به جامعه جهانی اطلاعات

تب پیوست به جامعه جهانی اطلاعات از پیوستن به WTO کمتر نیست و شتاب برای این پیوست و دغدغه ها روز افزون است .

اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی

اطلاعات پایه‌ای درباره‌ی اجلاس جهانی

جامعه اطلاعاتی

پیش‌زمینه

اتحادیه‌ی بین‌المللی ارتباطات راه‌دور (International Telecommunication Union) براساس مصوبه‌ی شماره‌ی 73 (اجلاس سال 1998 در شهر مینیاپولیس)، از دبیرکل اتحادیه خواست تا موضوع برگزاری یک اجلاس جهانی پیرامون جامعه اطلاعاتی را با کمیته‌ی اجرایی هماهنگی سازمان ملل متحد (ACC) ـ که اینک به هیئت اجرایی اصلی سازمان ملل متحد (CEB) تغییر نام داده ـ مطرح کند و نتیجه را به اطلاع شواری اتحادیه برساند.

دبیرکل اتحادیه، در نشست سال 1999 شورای اتحادیه، گزارش داد که کمیته‌ی اجرایی هماهنگی سازمان ملل نسبت به برگزاری اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی (WSIS) واکنش مثبت نشان داده و بسیاری از دیگر سازمان‌ها و مؤسسات نیز علاقه‌ی خود را به همکاری جهت تدارک و برگزاری این اجلاس ابراز داشته‌اند. به این ترتیب، تصمیم گرفته شد که این اجلاس زیر نظارت عالی دبیر کل سازمان ملل متحد و با رهبری تدارکاتی اتحادیه بین‌المللی ارتباطات‌راه‌دور برگزار گردد.

در سال 2001، شواری اتحادیه بین‌المللی ارتباطات‌راه‌دور تصمیم گرفت که اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی (WSIS) را در دو مرحله برگزار کند: مرحله اول از 10 تا 12 دسامبر سال 2003(۱۹ تا ۲۱ آذر ۱۳۸۲) در شهر ژنو در کشور سوئیس، و مرحله‌ی دوم از 16 تا 18 نوامبر سال 2005(۲۵ تا ۲۷ آبان ۱۳۸۴) در شهر تونس در کشور تونس.

مجمع عمومی سازمان ملل متحد در مصوبه‌ی 183/56 از روالی که شورای اتحادیه‌ی بین‌المللی ارتباطات راه‌دور برای برگزاری اجلاس اتخاذ کرده بود،‌حمایت کرد. در این مصوبه همچنین از نقش رهبری اتحادیه در برگزاری اجلاس و تدارک و آماده‌سازی آن، با همکاری سایر سازمان‌ها و گروه‌های علاقه‌مند، پشتیبانی شده است.

در مصوبه‌ی 183/56 مجمع عمومی سازمان ملل متحد همچنین توصیه شد که تدارک برگزاری اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی (WSIS) از طریق یک «کمیته‌ی تدارک» متشکل از دولت‌های مختلف صورت گیرد. وظیفه‌ی این کمیته این است که دستور کار اجلاس را تعیین کند، در مورد شرکت دیگر گروه‌های ذینفع در اجلاس تصمیم‌گیری کند، و پیش‌نویس «بیانیه‌ی اصول» و همچنین پیش‌نویس «نقشه‌ی عمل» را تهیه نماید. در مصوبه‌ی 183/56 از اتحادیه بین‌المللی ارتباطات‌راه‌دور درخواست شد که مدیریت هیئت‌اجرایی اجلاس را برعهده گیرد و دولت‌ها را به شرکت فعال در مراحل تدارکاتی اجلاس و حضور در بالاترین سطح ممکن در خود اجلاس فراخواند.

در مصوبه‌ی 183/56 مجمع عمومی سازمان ملل متحد، همچنین همه‌ی نهادهای سازمان ملل که با این موضوع مرتبط هستند و همه‌ی سازمان‌های بین‌دولتی، از جمله مؤسسات بین‌المللی و منطقه‌ای، سازمان‌های غیردولتی، جامعه مدنی و بخش خصوصی به همیاری و مشارکت فعال در تدارکات بین‌دولتی برای برگزاری اجلاس و همچنین شرکت در خود اجلاس تشویق شده‌اند.

چالش

جامعه‌ی اطلاعاتی جهانی با سرعتی سرسام‌آور در حال تحول است. ارتباطات‌راه‌دور، خبرپراکنی چندرسانه‌ای و فناوری‌های اطلاعاتی وارتباطاتی با شتابی فزاینده به سوی همگرایی می‌روند و در این مسیر، محصولات و خدمات نوین و همچنین شیوه‌های نوینی در تجارت و کسب‌وکار به وجود می‌آورند. در این میان، شاهد فوران فرصت‌های جدید تجاری، اجتماعی و حرفه‌ای، و گشوده شدن بازارهای نوین به روی رقابت، سرمایه‌گذاری، و مشارکت‌های خارجی هستیم. در حالی که جامعه صنعتی قرن بیستم به سرعت جای خود را به جامعه‌ی اطلاعاتی قرن بیست‌ویکم می‌دهد، جهان نوین تحولی بنیادین را از سر می‌گذراند. این تحول پویا نوید یک دگرگونی بنیادین را در تمام جنبه‌های زندگی ما می‌دهد؛ دگرگونی و تحول در زمینه‌هایی همچون: نشر دانش، تعامل اجتماعی، رویه‌های اقتصادی و تجاری، مسائل سیاسی، رسانه‌ها، آموزش‌وپرورش، بهداشت، تفریحات و سرگرمی و... ما در واقع در میانه‌ی انقلابی قرار گرفته‌ایم که شاید بتوان آن را بزرگترین انقلابی دانست که بشر تاکنون تجربه کرده است. برای آن که جامعه‌ی جهانی از این انقلاب بهره‌مند شود، لازم است که رشد موفق و مداوم این تحول مورد مباحثات جهانی قرار گیرد.

فرصت

اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی (WSIS) فرصتی یگانه برای همه‌ی گروه‌های اصلی اثرگذار و اثرپذیر جامعه‌ی اطلاعاتی است تا در بالاترین سطح گردهم‌آیند و به درک بهتری از این انقلاب و اثرات آن بر جامعه‌ی بین‌المللی دست یابند. قصد از برگزاری این اجلاس گردآوردن سران حکومت‌ها، رؤسای مؤسسات سازمان ملل متحد، رهبران صنایع، سازمان‌های غیردولتی، نمایندگان رسانه‌ها و جامعه مدنی، در یک رویداد واحد بین‌المللی است تا از این طریق همه‌ی طرف‌های ذینفع به درک مشترکی از نقش خود برسند؛ نقشی که تضمین‌کننده‌ی استقرار عملی جامعه اطلاعاتی در سراسر جهان به گونه‌ای هموار و هماهنگ است.

دستاورد اجلاس

آنچه انتظار می‌رود از اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی (WSIS) به دست آید، رسیدن به یک اراده‌ی سیاسی روشن و تصویب یک بیانیه‌ی اصولی و یک نقشه‌ی مشخص عملی برای دستیابی به هدف‌های جامعه اطلاعاتی است که منعکس کننده‌ی منافع گوناگون همه‌ی گروه‌های ذینفع باشد. به روشنی پیداست که رسیدن به چنین دستاوردی، با این ماهیت و وسعت بلندپروازانه، مستلزم همکاری و مشارکت همه‌ی نهادهای عمومی و خصوصی است؛ مشارکتی که همگان به شدت و فعالانه به آن فراخوانده می‌شوند.

کمیته‌ی عالی سازما‌ندهی اجلاس

یک «کمیته‌ی عالی سازماندهی اجلاس»، به سرپرستی کوفی‌عنان، دبیرکل ملل متحد و رئیس «هیئت اجرایی اصلی هماهنگی سازمان ملل متحد»، تشکیل شده است.

کار این کمیته، هماهنگ کردن تلاش‌های بین‌المللی اعضای خانواده‌ی سازمان ملل متحد در تدارک، سازماندهی، و برگزاری اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی است. تمام اعضای «کمیته‌ی عالی سازماندهی اجلاس»، کوشیده‌اند تا اطلاعات مشخصی درباره‌ی فعالیت‌های خود ارائه دهند که به روشن‌تر شدن موضوع‌های اجلاس کمک خواهد کرد. «کمیته‌ی عالی سازماندهی اجلاس» به طور مستقیم به «هیئت‌اجرایی اصلی هماهنگی‌های سازمان ملل متحد» گزارش می‌دهد و بر کار «دبیرخانه اجرایی» اجلاس نظارت دارد.

ترکیب «کمیته‌ی عالی سازماندهی اجلاس»

این کمیته مرکب از نماینده‌ای از سوی دبیرکل ملل متحد و روسای اجرایی سازمان‌ها و موسسات تخصصی سازمان ملل متحد است. این سازمان‌ها و مؤسسات عبارتند از: FAO (سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد)، IAEA (آژانس بین‌المللی انرژی اتمی)، ICAO (سازمان بین‌المللی هوانوردی کشوری)، ILO (سازمان بین‌المللی کار)، IMO (سازمان دریانوردی بین‌المللی)، ITU (اتحادیه بین‌المللی ارتباطات‌راه‌دور)، UNCTAD (کنفرانس تجارت و توسعه ملل متحد)، UNDP (برنامه‌ی عمران ملل متحد)، UNEP (برنامه‌ی محیط‌زیست ملل متحد)، UNESCO (سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد)، UNHCR (کمیساریای عالی پناهندگی ملل متحد)، UNIDO (سازمان توسعه صنعتی ملل متحد)، UPU (اتحادیه جهانی پست)، WHO (سازمان بهداشت جهانی)، WIPO (سازمان جهانی مالکیت معنوی)، WMO (سازمان هواشناسی جهانی). دبیرکل WTO (سازمان تجارت جهانی)، دبیر اجرایی UNITAR (مؤسسه‌ی آموزش و پژوهش ملل متحد)، دبیران اجرایی شوراهای اقتصاد منطقه‌ای سازمان ملل متحد و رئیس بانک جهانی نیز از دیگر اعضای «کمیته‌ی عالی سازماندهی اجلاس» هستند. دبیرکل «اتحادیه‌ی بین‌المللی ارتباطات‌راه‌دور» ریاست «کمیته‌ی عالی سازماندهی اجلاس» را برعهده دارد.

دبیرخانه اجرایی اجلاس

مدیر اجرایی: آقای «پییر گاین»

معاون مدیر اجرایی: آقای «آرت لوین»

دبیرخانه اجرایی اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی تحت سرپرستی «کمیته‌ی عالی سازماندهی اجلاس» تشکیل شد تا به تدارک اجلاس کمک کند. این دبیرخانه در مرکز «اتحادیه‌ی بین‌المللی ارتباطات‌راه‌دور» در ژنو مستقر است و وظایف زیر را برعهده دارد:

ارائه توصیه در همه‌ی جنبه‌های تدارک اجلاس

آماده‌سازی گزارش‌های پیشرفت کار تدارک اجلاس

تهیه یک طرح عملیاتی و برنامه زمانبندی برای تدارک اجلاس

به دست آوردن حمایت‌های مالی و پولی از اجلاس

ترکیب دبیرخانه اجرایی

شماری از سازمان‌های مختلف، از جمله وزارت‌خانه‌های کشورهای مختلف، شرکت‌های خصوصی، مؤسسات سازمان ملل متحد، و سازمان‌های غیردولتی، کارشناسانی را به دبیرخانه اجرایی اجلاس به صورت پاره‌وقت و تمام وقت اعزام کرده‌اند. ترکیب کارکنان دبیرخانه اجرایی به این شکل است:

· کارکنانی از کشورهای عضو

· کارکنانی از مؤسسات تخصصی ملل متحد که عضو «کمیته‌ی عالی سازماندهی اجلاس» هستند

· کارکنانی از بخش خصوصی

· کارکنانی از سازمان‌های غیردولتی و جامعه مدنی

دبیرخانه‌های اجرایی کشورهای میزبان

کشورهای سوئیس و تونس نیز دبیرخانه‌های اجرایی خاص خود را برای اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی تشکیل داده‌اند.

پایگاه اینترنتی دبیرخانه اجرایی سوئیس

چه کسانی در اجلاس شرکت می‌کنند؟

همه دولت‌ها، صرفنظر از میزان درآمد ملی و سطح تأسیسات زیربنایی آنها، در جامعه اطلاعاتی سهمی دارند. دولت‌ها، در بهره‌مندی همگان از مزایای جامعه اطلاعاتی نقشی مهم دارند و این نقش را از طریق خط‌مشی‌ها و برنامه‌های توسعه‌ی ملی و بین‌المللی برای رویارویی با مشکلات جامعه اطلاعاتی ایفا می‌کنند. دولت‌ها در تلاش خود برای حفظ منافع عمومی می‌توانند آگاهی را افزایش دهند، دسترسی همگانی به اطلاعات را تسهیل کنند، و همچنین می‌توانند شالوده‌هایی را پی‌بریزند که همه شهروندان از ثمرات فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی در بهبود کیفیت زندگی، خدمات اجتماعی و رشد اقتصادی بهره‌مند شوند.

بخش خصوصی

بخش خصوصی، در کنار دولت‌ها و جامعه مدنی، با ارائه‌ی الگوهای باصرفه‌ی اقتصادی می‌تواند نقش بسیار فعالی در تحقق اهداف توسعه که در دستور کار جهانی قرار دارد ایفا کند. همکاری و همراهی بخش خصوصی در ایجاد شرایط مادی برای دسترسی همگانی به اطلاعات و بهره‌مندی همگانی از خدمات ارزش‌افزوده‌ی فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی، بسیار حائز اهمیت است. حضور بخش خصوصی در اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی مایه‌ی تشویق رشد اقتصادی و مشارکت‌های جدید، انتقال فناوری، افزایش آگاهی‌ها نسبت به فناوری‌های جدید، ایجاد انگیزه در توسعه‌ی توانایی‌های محلی و پدید آمدن فرصت‌های اشتغال برای متخصصان می‌شود.

«کمیته‌ی هماهنگی طرف‌های گفتگوی تجاری» که ریاست آن بر عهده‌ی «اتاق بازرگانی بین‌المللی» است، راه ورود بخش خصوصی به اجلاس را هموار می‌کند. برای اطلاعات بیشتر درباره‌ی مشارکت و حضور جامعه‌ی بازرگانی و تجاری به این نشانی مراجعه کنید.

جامعه مدنی

جامعه مدنی در تعیین پیامدهای فرهنگی و اجتماعی روندهای جاری و در جلب توجه همگان به لزوم مسئولیت‌پذیری دموکراتیک در گزینه‌های استراتژیک در همه‌ی سطوح نقش فعالی ایفا می‌کند. تنوع جامعه مدنی و گاهی شیوه‌ی ورود عملی به مسائل، باعث شده است که جامعه مدنی یک بازیگر اصلی در مشارکت‌های بین‌المللی نوین که دبیرکل ملل متحد فراخوان آن را داده است شود.

خانواده‌ی سازمان ملل متحد

اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی فرصتی یگانه دراختیار جامعه جهانی می‌گذارد تا به سرنوشت مشترک خود بیندیشیم و آن را به بحث بگذاریم و آن را شکل دهیم؛ آن هم در عصری که همه کشورها و مردمان به‌طرز بی‌سابقه‌ای در تماس و ارتباط با یکدیگر قرار گرفته‌اند. سازمان‌های خانواده‌ی ملل متحد با گردهم‌آوردن دولت‌های عضو و همچنین بخش‌خصوصی و نهادهای بین‌المللی و جامعه‌ی بین‌المللی در راستای اهداف مشترک، در واقع به عنوان تسریع‌کننده‌ی تحولات عمل می‌کنند. سیستم سازمان ملل متحد و مؤسسات تخصصی آن با تمام وجود در سازماندهی و برگزاری اجلاس که رهبری آن با «اتحادیه بین‌المللی ارتباطات راه‌دور» است، مشارکت خواهند کرد.

زمان و مکان اجلاس

اجلاس تحت سرپرستی عالی «کوفی عنان» دبیرکل ملل متحد، و به رهبری «اتحادیه‌ی بین‌المللی ارتباطات راه‌دور»، و با همکاری دیگر مؤسسات مرتبط ملل متحد، در دو مرحله برگزار خواهد شد:

مرحله اول: ژنو سال 1382

نخستین مرحله اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی در شهر ژنو و به میزبانی دولت سوئیس از تاریخ 10 تا 12 دسامبر سال 2003 (15 تا 17 آذر 1382) برگزار می‌شود. در این اجلاس به طیف وسیعی از موضوع‌های مربوط به جامعه اطلاعاتی پرداخته می‌شود و دو سند «بیانیه اصول» و «نقشه‌ی عمل» که در آن انواع موضوع‌های مربوط به جامعه اطلاعاتی طرح خواهد شد، به تصویب می‌رسد.

مرحله دوم: تونس 1384

دومین مرحله اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی در شهر تونس و به میزبانی دولت تونس از تاریخ 16 تا 18 نوامبر سال 2005(25 تا 23 آبان 1384) برگزار می‌شود. در این مرحله، موضوع‌های مربوط به توسعه کانون توجه خواهد بود و در این اجلاس پیشرفت‌هایی که صورت گرفته ارزیابی خواهد شد و در صورت لزوم «نقشه‌ی عمل» دیگری به تصویب خواهد رسید.

اتحاد ملی و انسجام اسلامی

به فرموده مقام معظم رهبری سال ۸۶ اتحاد ملی و انسجام اسلامی نام نهاده شد .

 انتخاب این عنوان برای سال جدید شمسی و از سر گیری برنامه چهارم توسعه بر اساس  سیاست گذاری واپسین با برنامه ریزی نهایی برای اجرا در ادامه راه ؛ مصالح کشور و اهداف چشم انداز بیست ساله ؛ تعهدات ایران در عرصه بین الملل در ۵ ساله اخیر ؛ موقعیت استراتژیک تسلط دانشمندان ایرانی به تکنولوژی روز ؛ نقش و جایگاه فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه ملی و اقتصاد دانایی محور پایدار ایران اسلامی ؛ توجه به استقرار جامعه اطلاعاتی ایران پس از ایجاد آن در سطح ملی از اهمیت بالایی برخوردار است .

لذا امید داریم تا کارگروه ذیربط  در شورای عالی اطلاع رسانی و همچنین انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی مسئله را بیش از قبل مجدانه دنبال کنند.

افق فناوری

به یقین افقی برای فناوری در حصر موجود خلقت نمی توان قائل شد بطوری که شاید در انگاره نزدیک و گاه موجود بتوان برای آن ظرفی قائل شد اما همان طور که در ابتدای جمله نیز بدان اشاره کردم نمی توان تمام آن را در بود و بودن؛ محدود به ظرفی دانست.

نظام خلقت خداوند بر آن استوار است که موجودات با تفاوت هایی که بین آنهاست موجبات پیشرفت و تکامل را بیش از آنچه که از خود خلقت منتج می شود فراهم کرده اند.

موجباتی که بساط خلقت و بدعت و بساط شرط نامحدود بودن آنرا رقم می زند .

بنابر این ؛انسان به عنوان اشرف مخلوقات عالم رو به تکامل پیش می رود حتی با سعی و خطا و این نشان از رشد متعالی و رو به بالا دارد .

به همین خاطر است که با وجودی که برای علم کامپیوتر چندین سال قبل سقف محدودی در تکامل تا ۲۰۲۰ میلادی ترسیم کرده اند اما با این حال نمی توان ذات خلق و اثر بدیع آن را در این حوزه و به کل حوزه فناوری محدود به سقف و ظرف دانست .

این افق متعالی و چشم انداز آن روشن است .

این فراگیری خود دلیل بر گستردگی موضوع دارد و علت روشنی برای تکاپو و نا ایستایی در مسیر چشم انداز پیش رو است .

اتفاق بزرگ

یک اتفاق بزرگ در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات پیش رو است.

این اتفاق بزرگ چیست ؟

امروز ۴ فروردین ۸۶

سال جدید از راه رسیده و کم کم به روزهای کاری آن نزدیک می شویم.

اما بعد از اینکه تلاش ها و تمامی هیاهوی آمدن و استقرار سال ۸۶ از جانب مردم و مسئولان انجام شده آیا می دانید در سال جدید با تمامی وعده های ارائه شده به مردم چه میزان از آن ها انجام خواهد شد .

البته باید خوش بین بود اما وعده های آتی قابل انجام از سوی مسئولان برای شروع سال ۸۶ با تمامی هزینه های مالی و انسانی از یک سو و ضرب الاجل تعیین شده برای انحلال سازمان مربوطه برای اجرای آن از سوی دیگر مسئله ای است که موجبات تفکر و تعجب را برای همگان فراهم می کند .

هزینه های هنگفت

نیروی انسانی

وعده های واهی

برنامه ریزی بی سرانجام

تعهد نافرجام

همه و موارد دیگر چالش های پیش رو در سال ۸۶ است که بی اعتمادی مردم را به دنبال دارد.

سومین روز از ۸۶

زمان به سرعت می گذرد و این سومین روز از بهار ۸۶ است که ICT ایرانی به خود می بیند.

امروز هم می گذرد و فردا هم اما افق فناوری منتظر پیوستن انبوه جمعیت جوان ایرانی مشتاق فناوری به یک منبع است .

این روز نزدیک است که نوید ایجاد بزرگ ترین جمعیت جوان ایرانی فناوری اطلاعات و ارتباطات را به ایران خواهد داد .

در انتظار آن روز بزرگ هستیم .

شما می دانید که این روز بزرگ چه روزی است ؟