ارتباطات دیجیتالی

ارتباطات دیجیتالی پلی میان شکاف دیجیتالی و جامعه اطلاعاتی

ارتباطات زیر ساختار کلیه ساختارهای منطقی و همچون پلی از انجام تا سرانجام است.اما در دنیای امروز که بستر الکترونیک شاهراه ارتباطات را بر خود سوار دارد دیگر صحبت از فواصل زمانی در تغییرات و کنش ها و برپایه معادلات سنتی نیست و سرعت سرسام آور رشد فناوری با از میان برداشتن فاصله ها شکاف عمیقی میان کشورهای دنیا بوجود آورده است ؛ بنابر این، تبادل اطلاعات در قالب ارسال بسته های اطلاعاتی بر اساس پروتکل های نوین ارتباطی و در فضایی متناسب با آن صورت می گیرد. مصداق بارزاین مسئله شبکه جهانی اینترنت است

این شبکه به عنوان بستری با پروتکل های مشخص و استانداردهای واحد کره زمین را همچون تار عنکبوتی احاطه کرده است ازسوی دیگر مهمترین ابزار برقراری ارتباطات در تعریف شبکه اینترنت سیستم کامپیوتر است که کاربران می توانند از طریق آن و یکسری ابزار جانبی مانند مودم به شبکه نامبرده متصل و از مزایای این اتصال بهره مند شوند اما در این میان بر آگاهان علوم کامپیوتر پوشیده نیست که اساس و زیر بنای عملکرد کامپیوتر بر پایه اعداد و ارقام است ، اعدادی با مفاهیم کلیدی ” هست و نیست “ و با عنوان معروف 1 و 0 ؛ از سوی دیگر همانگونه که رمزنگاری ها و رمزگشایی ها در علم کامپیوتر و اساسا برنامه نویسی بر اساس تغییر متغییرات عددی میان همین دو عنصر عددی ساختار می یابند ،بر همین منوال بستر الکترونیک نیز بر پایه ارتباطات دیجیتالی به منسه ظهور رسیده است این ارتباطات آنهم از نوع دیجیتالی در فضای سایبر امکان کنترل و احضار محصولات اینترنتی را در شکل مجازی مهیا و در شکل نیمه مجازی هم ایجاد بستر الکترونیکی برای ارائه و دریافت خدمات الکترونیکی از طریق ایستگاههای مشخصی چون کافی نت ها را در سراسر دنیا فراهم می سازد با این اوصاف امروز شکاف عمیقی مابین کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته درقالب شکافی از نوع دیجیتالی خودنمایی می کند و ترمیم آن تنها با افزایش آمادگی دیجیتالی یک کشور به عنوان شاخص کلی و بر اساس معیارهای مدام در حال تغییر عصر دیجیتال در هزاره سوم میلادی امکان پذیر است ،بر این اساس و با توجه به برگزاری دو مرحله اجلاس جهانی درباره جامعه اطلاعاتی به سرکردگی سازمان ملل متحد و از کانال اتحادیه جهانی مخابرات ، اکنون فرصت چندانی پیش روی کشورهای درحال توسعه همچون ایران به منظور رسیدن به جایگاه مطلوب باقی نیست ، به گونه ای که تاخیرحتی لحظه ای در این مقال ، شکافی عظیم به مقیاس چندین سال نوری با کشورهای پیشرفته ایجاد خواهد کرد؛ در مجموع با تلاش مسئولان در راستای ارتقاء آمادگی دیجیتالی کشور ،بر اساس ارتباطات دیجیتالی و آغاز حرکت هایی همچون طراحی و پیاده سازی طرح تکفا در چند فاز عملیاتی ، بر اساس شاخص دسترسی دیجیتالی سال 2002 میلادی ، اتحادیه‌‌ بین‌المللی ارتباطات، ایران در میان کشورهای متوسط واز نظر فناوری دیجیتالی و ارتباطی در جایگاهی بالاتر از کشورهایی نظیر اوکراین، فیلیپین و اندونزی واقع بود، که البته این آمار در مقایسه با کشورهای صاحب نام در این حوزه ، ناچیز به نظر می‌رسد ؛ چرا که کشورهای گروه هشت، شامل انگلستان، کانادا، فرانسه، آلمان، ایالات متحده، ایتالیا، ژاپن و روسیه که از جمله کشورهای توسعه یافته محسوب می‌شوند،با وجود اینکه 15 درصد از کل جمعیت کره‌ زمین را به خود اختصاص داده اند اما در مقابل ، 50 درصد از کل کاربران اینترنت جهان را دارا هستند واین در حالی است که اهالی قاره‌ سیاه، وضعیت اسفباری در این زمینه دارند؛ به طوری که از هر صد آفریقایی، تنها سه نفر به اینترنت دسترسی دارند و مقایسه این میزان در اروپا، 11 برابر بیشتر است؛ البته اوضاع نا به سامان شکاف شدید دیجیتالی در میان سیاه پوستان بسان آنچه اشاره شد ،تنها به دلیل درآمد مالی نامناسب آنها است اما در فهرست اعلام شده سال جاری میلادی از سوی مجمع اقتصاد جهانی با عنوان شاخص آمادگی شبکه ، کشور آمریکا در صدر جدول و سنگاپور در جایگاه دوم قرار گرفت، این آمار، 115 کشور جهان از قطر و لوگزامبورگ گرفته تا چاد و اتیوپی را شامل می شود ، اما متاسفانه ایران از این لیست جا افتاده است ! در آخرین گزارش منتشره از سوی واحد اطلاعات اقتصادی اکونومیست در سال جاری میلادی، ایران از بابت آمادگی در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات دیجیتالی با شش پله سقوط نسبت به سال 2005 در سکوی شصت و پنجم ودر میان 68 کشور جهان قرار گرفته است.این در حالی است که در مجموع تقریبا امتیاز تمامی کشورهای ارزیابی شده در این گزارش ، نسبت به سال گذشته افزایش و فاصله میان موفق‌ترین کشورها از سایر کشورها کاهش یافته است. این گزارش همچنین گویای این مطلب است که کشورهای در حال توسعه با سرعت مضاعفی نسبت به کشورهای توسعه‌یافته در حال رشد هستند ؛به طوری که اگر رتبه‌بندی کشورها به سه دسته 20 تایی از کشورهای بالا ،میانی و پایینی تقسیم ‌شود به راحتی درمی یابیم که شاخص 20 کشور اول با5/2 درصد ، میانی با 6 درصد و در نهایت 20 کشور آخر به طور متوسط با میزان قابل توجه 9 درصد رشد مواجه بوده‌اند. بر همین اساس و در ارزیابی 68 کشور در این گزارش از نظر آمادگی دیجیتالی، دانمارک با کسب مقام اول در مکان نخست و پس از آن به ترتیب، آمریکا، سوییس و سوئد با کسب مقام های دوم تا چهارم در مکان‌های بعدی قرار گرفته‌اند.پس از آن به ترتیب کشورهای انگستان، هلند، فنلاند، استرالیا، کانادا و هنگ‌‌کنگ مکان های پنجم تا دهم این ارزیابی را به خود اختصاص داده اند.در این میان دلایل مهمی در افزایش آمادگی دیجیتالی کشورهای جهان موثر بوده اند که : به ‌کارگیری برنامه‌های منبع باز مانند لینوکس ، بهره گیری از فناوری اینترنت پرسرعت بدون سیم با کمک به بهبود دسترسی مردم به اینترنت ، اتصال به اینترنت از طریق تلفن‌های همراه خصوصا در میان کشورهای در حال توسعه جملگی بر این دلایل دلالت دارد ، بر اساس این گزارش در میان کشورهای منطقه خاورمیانه، امارات متحده عربی با شاخص 32/6 و قرار گرفتن در پله سی‌ام جدول بهترین عملکرد را داشته استاما با وجود آنکه در این گزارش شاخص ایران نسبت به سال 2005 میلادی به میزان 07/0 ارتقاء یافته است ،با این حال متاسفانه جایگاه این کشوربا شش پله سقوط از سکوی پنجاه‌ونهم‌ به مکان شصت‌وپنجم تنزل یافته است در مجموع ، خروجی این گزارش حاکی از کسب مقام اول جهان در خصوص فناوری اطلاعات و ارتباطات دیجیتالی توسط قاره اروپا است اما کارشناسان بر این عقیده استوارند که برای از میان برداشتن تبعیض دیجیتالی، می بایست سطح آگاهی مردم جامعه را نسبت به فواید فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات دیجیتالی بالا برد واین مسئله محقق نمی شود مگر با تجهیز کشور به زیرساخت های مورد نیاز همچون : توسعه شبکه ارتباطی کل کشور، تجهیز کلیه روستاها به سیستم های ارتباط دیجیتالی ، تجهیز دانشگاه ها و کلیه واحدهای آموزشی به اینترنت رایگان پرسرعت ، ایجاد مراکز آموزشی مناسب و ترویج زبان‌های محلی و بومی در شبکه‌ اینترنت، فرهنگ سازی دیجیتالی در میان آحاد جامعه ، ایجاد دبیر خانه ایرانی جامعه اطلاعاتی ، به روز آوری محتوای آموزشی و ترویج آموزش مجازی و امثال آن